โรคไหลตาย หรือ ภาวะเสียชีวิตฉับพลัน

   โรคไหลตาย หรือ ภาวะเสียชีวิตฉับพลันโดยไม่ทราบสาเหตุขณะหลับ Sudden Unexplained Nocturnal Death Syndrome (SUNDS) ในทางการแพทย์เรียกภาวะนี้ว่า “หัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน” สาเหตุหลักคือกลุ่มอาการบรูกาดา (Brugada Syndrome) ซึ่งเป็นความผิดปกติทางพันธุกรรมของการนำเกลือแร่โซเดียมเข้าออกเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ ทำให้หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดได้ ปัจจัยกระตุ้นให้เกิดอาการได้แก่ ภาวะร่างกายขาดโพแทสเซียม, ขาดวิตามินบี 1 อย่างรุนแรง, ไข้สูง, ดื่มแอลกอฮอล์ หรือใช้ยานอนหลับเป็นประจำ

   ความน่ากลัวของโรคนี้คือการเสียชีวิตแบบเฉียบพลัน ที่ผู้ตายไม่มีโอกาสรู้ตัวมาก่อนเลย ส่วนใหญ่พบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง โดยเฉพาะช่วงอายุ 25 - 50 ปี ที่สุขภาพร่างกายแข็งแรง หรือไม่เคยเป็นโรคใด ๆ มาก่อนก็ตาม

   สาเหตุของโรคไหลตาย

1. ความผิดปกติทางพันธุกรรม เป็นสาเหตุหลักจากกลุ่มอาการบรูกาดา (Brugada Syndrome) ซึ่งเกิดจากการกลายพันธุ์ของยีนที่ควบคุมการทำงานของไฟฟ้าในหัวใจ 
2. ความผิดปกติของไฟฟ้าหัวใจ ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะขั้นรุนแรง จนหัวใจบีบตัวไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้ 

   อาการที่อาจพบได้ของโรคไหลตาย

1. หมดสติหรือเป็นลมกะทันหัน (Syncope) เป็นอาการที่พบบ่อยที่สุดอย่างหนึ่ง เกิดจากการที่หัวใจเต้นผิดจังหวะอย่างรุนแรง (Ventricular Fibrillation หรือ Ventricular Tachycardia) ทำให้เลือดไม่สามารถสูบฉีดไปเลี้ยงสมองได้ชั่วขณะ
2. หัวใจหยุดเต้นกะทันหัน (Sudden Cardiac Arrest) เป็นอาการที่รุนแรงที่สุดและเป็นสาเหตุของชื่อ "ไหลตาย" หากไม่ได้รับการช่วยเหลือทันท่วงทีอาจถึงแก่ชีวิตได้
3. หายใจเฮือกขณะนอนหลับ (Agonal Respiration/Gasping for air during sleep)
4. อาการชัก (Seizures) ในบางราย การหมดสติอาจมีอาการชักร่วมด้วย ซึ่งอาจทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นโรคลมชักได้
5. ใจสั่น (Palpitations)  รู้สึกถึงการเต้นของหัวใจที่ผิดปกติ เต้นเร็ว หรือแรงเกินไป แต่อาการนี้พบได้ไม่บ่อยนักในผู้ป่วยโรคไหลตาย

   การป้องกันและข้อควรปฏิบัติ

• ระมัดระวังการบริโภคอาหารที่มีสารพิษ หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยาเสพติด การดื่มสุราจัดหรือใช้ยาเสพติดอาจเพิ่มความเสี่ยงของภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้
• ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง รับประทานอาหารที่ให้สารอาหารเพียงพอ โดยเฉพาะวิตามินบี 1 
• หากมีประวัติครอบครัวเป็นโรคไหลตาย ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจประเมินความเสี่ยง 
• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หากมีอาการนอนกรนรุนแรง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแนวทางการรักษา 
• การรักษา ปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาโรคนี้ให้หายขาด แต่สามารถใช้การรักษาตามระดับความรุนแรงได้ เช่น การฝังเครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าอัตโนมัติ (AICD) เพื่อป้องกันการเสียชีวิตฉับพลัน 

   การตรวจวินิจฉัยอย่างไรได้บ้าง? 

โดยการตรวจวินิจฉัยความเสี่ยงของอาการจะมีการตรวจร่างกายเบื้องต้น พร้อมด้วยการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG) เพื่อดูลักษณะคลื่นไฟฟ้าหัวใจที่บ่งชี้กลุ่มอาการบรูกาดาหรือไม่ รวมถึงการตรวจพิเศษอื่น ๆ เพิ่มเติมตามแพทย์พิจารณา ดังนี้

• การตรวจสมรรถภาพของหัวใจขณะออกกำลังกาย (Exercise Stress Test)
• การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูง (echocardiography) เพื่อตรวจดูโครงสร้างของหัวใจว่าปกติหรือไม่
• การตรวจทางสรีรวิทยาไฟฟ้าหัวใจ เป็นการตรวจระบบไฟฟ้าในหัวใจโดยการใส่สายเข้าไปตรวจภายในหัวใจ ในรายที่สงสัยว่ามีอาการบรูกาดา
• การติดเครื่องบันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจแบบพกติดตัว (Holter Monitoring) ตลอด 24 ชม.เป็นการตรวจติดตามภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
• การตรวจทางพันธุกรรม (Genetic testing) เพื่อดูการกลายพันธุ์ในสารพันธุกรรมที่บ่งชี้ความเสี่ยงในการเกิดโรคไหลตาย หรือหากผู้ที่มีอาการเสียชีวิตไปแล้ว แพทย์จะพิจารณาตรวจตามประวัติและความเสี่ยง

   การรักษาหลัก 

1. การฝังเครื่องกระตุกหัวใจอัตโนมัติ (Implantable Cardioverter-Defibrillator: ICD): เป็นวิธีการรักษาหลักและมีประสิทธิภาพที่สุดในการป้องกันการเสียชีวิตกะทันหันสำหรับผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูง
2. การจี้หัวใจ (Catheter Ablation หรือ Epicardial Ablation): เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรักษา โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะบ่อยครั้ง หรือมีอาการช็อกหลายครั้งจากเครื่อง ICD

   สิ่งสำคัญที่สุดคือ ผู้ป่วยควรได้รับการติดตามอาการอย่างสม่ำเสมอโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านหัวใจ (อายุรแพทย์ไฟฟ้าหัวใจ) เพื่อประเมินความเสี่ยงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุด

โรงพยาบาลบางปะกอก 8 รับฟัง ดูแล ด้วยความใส่ใจ